Kaart (cartografie) - Millingen aan de Rijn (Gemeente Millingen aan de Rijn)

Millingen aan de Rijn is een plaats in de gemeente Berg en Dal in de Nederlandse provincie Gelderland. De voormalige gemeente telde 5.912 inwoners (1 mei 2014) en had een oppervlakte van 10,35 km². Bij het dorp ligt ook de buurtschap Zeeland tussen Millingen en Leuth.

De dorpskernen in het riviergebied zijn meestal gelegen op oude oeverwallen. Daar is een vaste grondslag en de wat hogere ligging biedt enige bescherming tegen hoogwater. Deze vestigingsplaatsen werden in de loop van de tijd versterkt door het maken van kunstmatige plaatselijke ophogingen: de terpen of pollen. In Millingen wordt een bijzondere plaats ingenomen door de Heerbaan, de hoofdontwikkelingsas deel uitmakend van een tracé van Leiden tot Keulen. Deze route stamt uit de Romeinse tijd en is ouder dan de huidige loop van de rivier. Millingen is gelegen op een Romeins oeverwallensysteem, waarvan tussen 200 en 500 veel is weggeslagen. Eind Merovingische tijd (7e - 8e eeuw) werd het gebied weer bewoond. Deze vroege vestiging is ook overspoeld, getuige de overloopgeulen op de oeverwal. Het middeleeuwse stratenpatroon van het dorp is daarop gebaseerd. Het dorp is gelegen in het centrum van de Duffelt, hart van de Gelderse Poort.

Millingen was een heerlijkheid. In de 13e eeuw werden leden van de familie Van Bylandt met de heerlijkheid beleend, maar in de 14e eeuw kwam Millingen in handen van de familie Van den Bergh. Hun nazaten bleven tot in de 19e eeuw in bezit van de gronden die bij de heerlijkheid hoorden. De heerlijkheid werd bestuurd vanuit het Huis te Millingen.

Tot 1 juli 1954 heette de gemeente Millingen. Sindsdien is er de toevoeging "aan de Rijn". Deze is geografisch aanvechtbaar. Het water waaraan Millingen ligt heet het Bijlandsch Kanaal. Vanaf de Duitse grens tot de vertakking in de Waal en het Pannerdensch Kanaal heeft het de naam van Graaf Bijland (spreek uit Bieland), die ooit opdracht gaf het kanaal te graven (de loop van de rivier de Rijn lag net ten zuiden van Zevenaar, terwijl Millingen destijds aan de Waal lag).

Per 1 januari 2015 is de gemeente gefuseerd met Ubbergen en Groesbeek tot de gemeente Berg en Dal, tot 1 januari 2016 onder de naam Groesbeek. De gemeente Millingen had sinds 1991 een jumelage met het Hongaarse Fertőd.